Ćwiczenie pisarskie cz. 4 – rytm wypowiedzi
Załóżmy, że Twój bohater wyrusza w podróż, by odzyskać swoją ukochaną. Może w czasie tej wyprawy kontemplować krajobraz lub rozmyślać nad swoim losem. Może też posłuchać prognozy pogody, która zapowiada groźną burzę śnieżną albo wywiadu radiowego o toksycznej miłości, który sprawi, że zmieni swoją decyzję.
Wywiad radiowy, prognoza pogody czy relacja sportowa urozmaicą Twoją opowieść i przyciągną uwagę czytelnika. Pamiętaj jednak, że każda z tych form posługuje się własnym rytmem. Żeby więc zabrzmiała naturalnie, zamiast do wyobraźni, sięgnij do pierwowzoru.
Przykładowo, wywiad radiowy rozpoczyna się zazwyczaj tak:
Moim i Państwa gościem jest profesor Jan Kowalski. Anna Nowak, dzień dobry.
Dziennikarze radiowi zwykle najpierw przedstawiają gościa, następnie siebie, a na końcu się witają.
Z kolei rozmowa z telemarketerem mogłaby zacząć się od słów:
Dzień dobry, nazywam się Paulina Michalska. Kontaktuję się z Panem w imieniu firmy Vitra. Czy rozmawiam z właścicielem numeru….?
A oto jak brzmi prognoza pogody:
Mroźno na północnym wschodzie, na termometrach do minus czterech stopni w Suwałkach, poza tym około zera. Wiatr słaby do umiarkowanego z kierunków zachodnich. Ciśnienie spada, w południe na barometrach 995 hektopaskali.
Sporo tu równoważników zdań i powtarzalnych sformułowań typu: „wiatr słaby do umiarkowanego”.
Z kolei relacja z meczu kipi emocjami:
Belgowie mają więcej miejsca, ale już się organizują do przyjęcia ataku Włosi. Witsel, Lukaku, Nainggolan. Nainggolaaan! Goooool!!! Włochy prowadzą jeden do zera. Trzydziesta druga minuta! Ależ doskonałe było to zagranie z głębi pola!
Kiedy chcesz wpleść fragment audycji czy programu do swojej opowieści:
– posłuchaj kilku przykładów (np. na YouTube),
– dokonaj transkrypcji (tzn. zapisz słowo w słowo to, co słyszysz),
– spójrz na to, co zapisałeś i zastanów się, jak oddać rytm wypowiedzi w tekście.
Jak widzisz, będzie to wymagało inwencji. W moim zapisie relacji z meczu podkreśliłam rytm wypowiedzi interpunkcją, np. Witsel, Lukaku, Nainggolan. Ponieważ dziennikarz wypowiadał te nazwiska jednym tchem, wybrałam przecinki, nie kropki. Zwielokrotniłam też litery „a” i „o” w słowach Nainggolaaan! i Goooool!!, by pokazać, że reporter wypowiadał je długo. Ekspresję wzmagają też krótkie wykrzyknienia, np. Trzydziesta druga minuta!
A teraz kolej na Ciebie. Wybierz fragment audycji radiowej lub programu telewizyjnego i zapisz tak, by oddać rytm wypowiedzi.
Joanna Wrycza-Bekier
Joanna Wrycza – Bekier prowadzi kurs “Blog ekspercki – jak pisać profesjonalne, wciągające i barwne artykuły” zobacz program kursu >>
Przeczytaj pozostałe wpisy autorki:
Ćwiczenie pisarskie cz. 1 – język zmysłów
Ćwiczenie pisarskie cz. 2 – onomatopeje
Ćwiczenie pisarskie cz. 3 – zdania
Ćwiczenie pisarskie cz. 5 – czy dialog to tylko słowa?
Ćwiczenie pisarskie cz. 6 – imię dla bohatera
Ćwiczenie pisarskie cz. 7 – kolory twojej opowieści
Ćwiczenie pisarskie cz. 8 – podaj przykład, czyli jak ożywić i uwiarygodnić tekst specjalistyczny
Ćwiczenie pisarskie cz. 9 – jak tworzyć świeże porównania, czyli ćwiczenie pisarskie dla ambitnych
Ćwiczenie pisarskie cz. 11 – jak uchronić się przed drętwymi dialogami
Ćwiczenie pisarskie cz. 12 – sposoby mistrzów TED na intrygujący wstęp
Ćwiczenie pisarskie cz. 13 – przepis na opowieść wedle studia Pixar
Ćwiczenie pisarskie cz. 14 – Zbawienna inkubacja, czyli jak pisać nie pisząc
Ćwiczenie pisarskie cz. 15 – storytelling jako sztuka wyjaśniania. Instrukcja nie musi być nudna
